Najczęstsze wady postawy u dziecka – jak rozpoznać i jak leczyć

 Artykuł gościnny

Deformacje kręgosłupa oraz wady stóp i kolan to najczęstszy problem zdrowotny dzieci i młodzieży. – Częstszy niż alergie, zaburzenia refrakcji i akomodacji oczu, otyłość czy inne choroby. Według różnych źródeł od 50 do 60% dzieci cierpi na wady postawy. Problemy te rozwijają się podczas tak zwanych skoków wzrostu (6-7 i 12-16 lat), kiedy rozwój układu mięśniowego nie nadąża za szybkim wzrostem kości.

Jakie są rodzaje wad postawy u dzieci?

1. Skolioza – skrzywienie boczne, które zwykle pojawia się w okresie najszybszego wzrostu dziecka (między 6 a 24 miesiącem, 5 a 8 rokiem, a następnie między 11 a 14 rokiem życia). Wykrzywienie może powstać na każdym odcinku – szyjnym, piersiowym i lędźwiowym. U dzieci najczęściej obserwuje się to ze względu na asymetryczne ułożenie ostrzy. Skolioza może być spowodowana deformacjami miednicy, nierówną długością nóg, ale także przyjmowaniem nieprawidłowej postawy podczas siedzenia lub przenoszenia ciężkich przedmiotów (plecaków, toreb).
2. Lordoza – w przypadku tej wady kręgosłup ma charakterystyczne wygięcie lędźwiowe do przodu. Widać to wyraźnie patrząc na dziecko z profilu – ma wystający brzuch i wklęsłe plecy. Lordoza jest najczęściej wynikiem krzywicy, zwichnięcia bioder, paraliżu mięśni pleców, zwichnięć bioder, ale może być również wynikiem przeciążenia kręgosłupa i braku ruchu.
3. Kifoza – nadmierne wygięcie kręgosłupa piersiowego do tyłu, widoczne przy oglądaniu dziecka z profilu. Plecy dziecka będą zaokrąglone, może pojawić się nawet garb. Ten rodzaj skrzywienia powstaje najczęściej w wyniku krzywicy lub w wyniku zmiażdżenia kręgu, czyli podniesienia zbyt ciężkiego przedmiotu.

Co powoduje wady postawy u dzieci?

Głównymi przyczynami, poza zmianami wrodzonymi, są złe nawyki (np. niedostosowanie miejsca pracy ucznia do jego potrzeb i/lub odpoczynek w złej pozycji, zbyt mały wysiłek fizyczny) oraz nadmierne obciążenie ciała (np. zbyt ciężki i niewłaściwie noszony plecak, otyłość). Wady postawy mogą skutkować poważnymi chorobami w dorosłym życiu, takimi jak m.in. zaburzenia sercowo-oddechowe, upośledzenie sprawności fizycznej, bóle pleców, problemy ginekologiczne u kobiet.

Jak leczyć wady postawy u dzieci?

1. Naucz dzieci właściwej postawy.

Większość dzieci nieprawidłowo siedzi lub chodzi, ponieważ nie wie, jak robić to właściwie. Naucz dzieci prawidłowego siedzenia i chodzenia. Wydawanie przypadkowych instrukcji, takich jak „siedź prosto” i „nie opieraj się”, nie jest zbyt pomocne. Musisz być bardziej dokładny i wyjaśnić im wady siedzenia w niewłaściwej pozycji. Więc następnym razem, gdy powiesz dzieciom, aby poprawiły swoją postawę, wiedzą, dlaczego naciskasz na tę kwestię. Wprowadzanie dobrych nawyków od najmłodszych lat ułatwia ich kontynuowanie w wieku dorosłym.

2. Połóż małą poduszkę za plecami dziecka.

Dzieci muszą spędzać dużo czasu siedząc w podobnej pozycji podczas nauki. Znajdź dla nich wygodną przestrzeń, w której mogą siedzieć godzinami bez uszczerbku dla swojej postawy. Jeśli korzystają z laptopa, upewnij się, że znajduje się on na wysokości oczu dzieci, aby nie musiały się schylać i garbić. Jeśli siedzą na krześle, zachęć je do siedzenia prosto lub połóż im poduszkę z tyłu, aby mogły się swobodnie oprzeć.

3. Zachęć dzieci do codziennych ćwiczeń.

Ćwiczenia to najlepszy sposób na poprawę postawy, rozwoju siły, elastyczności i równowagi. Może pomóc zmniejszyć ból mięśni, zmęczenie, stres i ryzyko kontuzji. Możesz też zaproponować dzieciom swobodną zabawę, aby zwiększyć ich poziom aktywności fizycznej i poprawić postawę. Dobrym rozwiązaniem dla dzieci są rowery stacjonarne, bieżnie i orbitreki.

4. Praktykuj to, co głosisz.

Dzieci uczą się patrząc na Ciebie i innych członków rodziny. Dzieci zapamiętują, w jaki sposób siedzisz i jak wykonujesz inne czynności, a potem robią to tak samo jak Ty. Jeśli więc chcesz, aby Twoje dziecko naśladowało dobre nawyki, lepiej zacznij je praktykować. Kontroluj swoją siedzącą, chodzącą i pracującą postawą ciała, a zauważysz, że Twoje dziecko automatycznie będzie miało te same nawyki i będzie podążało za nimi.

5. Znajdź odpowiedni plecak dla swojego dziecka.

Ciężki plecak pełny książek i zeszytów nadmiernie obciąża ich plecy. Może również powodować bóle mięśni, urazy, bóle pleców, szyi i ramion. Najpierw poproś dziecko, aby zabierało tylko te książki, które są potrzebne w szkole. Po drugie, zdobądź dla swojego dziecka plecak z szerokimi szelkami i paskiem w talii do rozłożenia ciężaru. Poproś także dziecko, aby nosiło plecak na obu ramionach. Zmniejszy obciążenie pleców i pomoże zachować naturalną krzywiznę kręgosłupa.

Artykuł został przygotowany we współpracy z rehab-gdansk.pl