Lekcja32, szyk w zdaniu- podsumowanie

Szyk prosty

Stosowany w zdaniach oznajmujących.
Powtórka z lekcji o zdaniach oznajmujących:

http://kasiaperla.blogspot.de/2018/01/szyk-w-zdaniu-oznajmujacym.html?m=1

Szyk:

Podmiot      orzeczenie      reszta zdania

Spójniki szyku prostego:

Aber- ale,
Denn- ponieważ,
Und- i,
Sondern- lecz,
Oder- lub, czy.

Przykłady:

Ich arbeite viel, aber ich habe nie Geld. Pracuję dużo, ale nie mam nigdy pieniędzy.
Ich arbeite viel, denn ich will mir ein neues Auto kaufen. Pracuję dużo, ponieważ chcę kupić nowe auto.
Ich liege im Bett und ich lese ein Buch. Leżę w łóżku i czytam książkę.
Ich bin nicht faul, sondern ich laufe nicht unnötig herum. Nie jestem leniwa, tylko nie biegam niepotrzebnie w kółko.

Szyk przestawny

Są to zdania, w których czasownik znajduje się przed rzeczownikiem.

Występuje w pytaniach ze słówkami pytającymi, 
( Powtórka:
http://kasiaperla.blogspot.de/2018/01/lekcja26-szyk-w-zdaniu-tryb-pytajacy.html?m=1 )

w pytaniach z czy- pamiętajmy, że w języku niemieckim nie używamy „ czy ”, wystarczy zmienić miejsce czasownika z rzeczownikiem np. „hast du ” i znaczy to tyle, co „ czy masz ”
oraz, gdy zdanie zaczynamy od innej części zdania niż podmiot ( robimy tak, gdy chcemy podkreślić pewną część zdania np. miejsce, czas ).
( Powtórka: zdania oznajmujące- pierwszy link w tym poście. )

Szyk:
............... orzeczenie     podmiot      reszta zdania

Spójniki szyku przestawnego:

Dann- potem,
Deshalb/ darum/ deswegen- dlatego
Sonst- w przeciwnym razie
Trotzdem- pomimo to
Ausserdem- pozatym

Przykłady:

Ich mache erstmal Gymnastik, dann vorbereite ich das Frühstück. Pierw poćwiczę, potem przygotuję śniadanie.
Ich war schon immer unordentlich, deshalb suche ich ständig nach verschiedenen Sachen. Zawsze byłam bałaganiarą, dlatego ciągle szukam różnych rzeczy.
Du musst aufstehen, sonst verpasst du den Bus. Musisz wstać, w przeciwnym razie przegapisz autobus.
Ich mag meine Arbeit nicht besonders, trotzdem will ich bis Ende des Jahres arbeiten. Nie przepadam szczególnie za moją praca, pomimo to chcę pracować do końca roku.
Ich habe es gemacht, ausserdem es geht dich nichts an. Zrobiłam to, poza tym to cię nic nie obchodzi.

Szyk końcowy

- W zdaniu, po określonych spójnikach występuje podmiot, a czasownik idzie na koniec:
................, spójnik      pomiot     reszta zdania     orzeczenie

Spójniki:
Dass- że,
Ob- czy,
Weil- ponieważ,
Da- ponieważ,
Wenn/ falss- jeśli,
Als/ wenn- kiedy,
Während- podczas,
Bevor/ ehe- przed, zanim,
Seitdem- odkąd,
Nachdem- po tym,
Sobald- gdy tylko,
Bis- do,
Solange- tak długo,
Dadurch dass- przez to że,
Ohne dass- pomimo że,
Obwohl- chociaż,
Sodass- także.

Przykłady:

Ich weiss, dass es schwierig ist. Wiem, że to trudne.
Ich werde arbeiten, solange ich Freude daran haben werde. Bedę tak długo pracować, jak długo będę miała z tego przyjemność.
Ich schreibe immer noch, obwohl ich ziemlich müde bin. Piszę jeszcze, pomimo że jestem całkowicie zmęczona.

- Przy spójnikach zdania przydawkowego ( który, którego ):

Przykłady:
Das ist die Geschichte, die ich immer wieder gerne höre. To opowiadanie, które często ponownie słucham.
Mein Freund hat eine Papagei, die sprechen kann. Mój przyjaciel ma papugę, która potrafi mówić.

- W zdaniach przydawkowych:

Przykłady:

Wer fährt zur Arbeit als eine Betreuung, muss schlechte Laune und Krankheiten von alten Menschen ertragen. Kto jedzie do pracy w opiece, musi znosić humory i choroby starszych ludzi.

Myślę, że teraz możemy kontynuować lekcje z czasownikami mocnymi i nieregularnymi. Będziecie, podawane tam przykłady, mogli odnieść do teorii, którą podałam Wam w ostatnich lekcjach. Sama robię błędy, ale praktyka czyni mistrzem. Jeśli się oczytacie i osłuchacie, z czasem będzie Wam łatwiej budować zdania.