W kręgu zawodowej niepewności, okres kończącej się umowy o pracę na czas próbny staje się czasem szczególnie niepokojącym dla pracowników. Brak pewności co do przyszłości zawodowej nierzadko wywołuje stres i niepewność. Kluczowym zagadnieniem staje się pytanie, kiedy pracodawca powinien poinformować pracownika, czy planuje przedłużyć umowę o pracę na czas próbny. Odpowiedź na to pytanie ma zarówno praktyczne, jak i psychologiczne aspekty, które warto rozważyć w kontekście zarządzania personelem oraz utrzymania pozytywnego klimatu w miejscu pracy.
Zapoznaj się z artykułem Czy odejść z pracy – kryteria za i przeciw TOP 10.
Udzielanie informacji o przedłużeniu umowy o pracę na czas próbny - przepisy prawa
Zgodnie z polskim Kodeksem Pracy, pracodawca zobowiązany jest poinformować pracownika o decyzji dotyczącej przedłużenia lub nieprzedłużenia umowy o pracę na czas próbny przed upływem terminu obowiązywania umowy. W praktyce oznacza to, że pracownik powinien otrzymać taką informację na piśmie przed zakończeniem okresu próbnego. Kodeks Pracy nie precyzuje jednoznacznie określonego terminu, w jakim pracodawca musi poinformować pracownika.
Prawo zezwala na praktykę, w której przełożony może podziękować podwładnemu ostatniego dnia obowiązywania umowy o pracę i żadnych konsekwencji z tego tytułu miał nie będzie. Bardzo często zdarza się, że to sam podwładny „przypomina się” z pytaniem co dalej z jego umową. Brak odpowiedzi na to pytanie, np. na kilka dni przed zakończeniem współpracy nie jest złamaniem prawa.
Koniec umowy o pracę na czas próbny - dobre praktyki w firmie
Zgodnie z ogólnymi zasadami, informacja o przedłużeniu umowy lub jej zakończeniu powinna być udzielona z odpowiednim wyprzedzeniem, umożliwiając pracownikowi dostosowanie się do ewentualnych zmian i podjęcie decyzji, co do swojej przyszłości zawodowej.
Dobrą praktyką jest dostarczenie informacji o przedłużeniu lub zakończeniu umowy o pracę na czas próbny odpowiednio wcześnie, aby pracownik miał wystarczająco dużo czasu na podjęcie decyzji dotyczących swojej kariery, poszukiwania nowej pracy, lub też na negocjacje warunków dalszej współpracy.
Pytać o przedłużenie umowy czy oczekiwać na decyzję pracodawcy
Decyzja dotycząca pytania pracodawcy o przedłużenie umowy czy czekania na informacje od niego zależy od wielu czynników, w tym od kultury organizacyjnej firmy, rodzaju pracy, oraz indywidualnych preferencji pracownika.
Zadanie pytania pracodawcy pokazuje, że pracownik jest proaktywny i zainteresowany kontynuacją pracy w danej firmie. To może być pozytywnie odebrane przez pracodawcę. Pozwala to na uzyskanie jasnej informacji i eliminuje niepewność. Dzięki temu można lepiej planować swoją przyszłość zawodową. Jeśli pracodawca rozważa przedłużenie, pytanie może otworzyć pole do negocjacji warunków umowy.
W niektórych firmach standardem jest, że to pracodawca informuje o decyzji dotyczącej przedłużenia umowy. Pytanie o przedłużenie może być postrzegane jako nietaktowne. Czekanie na informacje od pracodawcy pozwala uniknąć ewentualnego wywierania presji i pozostawia decyzję pracodawcy w jego gestii. Pozwala także na ocenę sytuacji, czy firma ma już jasny plan dotyczący roli pracownika, czy też decyzja jest jeszcze w trakcie opracowywania.
Ostateczna decyzja zależy od kontekstu danej firmy oraz relacji, jaką pracownik ma z pracodawcą.
Co, gdy umowa o pracę na okres próbny nie została przedłużona
W sytuacji, gdy umowa o pracę nie została przedłużona, pracownik ma prawo do niepojawienia się w pracy już od kolejnego dnia. Zgodnie z obowiązującym prawem, wygaśnięcie umowy o pracę równoznaczne jest ze zakończeniem stosunku pracy. Pracownik nie jest zobowiązany do kontynuowania świadczenia pracy.
Taka sytuacja daje pracownikowi swobodę w podejmowaniu decyzji dotyczących swojej dalszej ścieżki zawodowej, umożliwiając mu elastyczne dostosowanie się do nowych warunków zatrudnienia lub rozpoczęcie poszukiwań innych możliwości zawodowych.
Termin podania informacji o przedłużeniu lub zakończeniu umowy o pracę na okres próbny - jak to wygląda z psychologicznego punktu widzenia
Sytuacja, w której pracownik musi czekać na informację o przedłużeniu lub zakończeniu umowy do ostatniej chwili, może generować silne emocje oraz wpływać na ogólne samopoczucie. Niepewność dotycząca przyszłości zawodowej, zwłaszcza gdy pracownik angażuje się emocjonalnie w swoją pracę, może prowadzić do:
- stresu;
- niepokoju;
- obniżonego poczucia własnej wartości.
Oczekiwanie na decyzję pracodawcy do ostatniej chwili wprowadza element niepewności, który może być trudny do zniesienia dla pracownika, któremu zależy mu na kontynuacji pracy w danej firmie. Ponadto, brak klarownych informacji może utrudnić pracownikowi planowanie własnej kariery, decydowanie o ewentualnych zmianach życiowych czy finansowych. Dla niektórych osób niepewność może być bodźcem do refleksji nad swoimi priorytetami zawodowymi oraz zmotywować do poszukiwania nowych możliwości.
W takiej sytuacji, kluczowe jest, aby pracodawca rozumiał wpływ decyzji na psychikę pracownika i starał się utrzymywać transparentność w komunikacji, dostarczając informacje o przedłużeniu lub zakończeniu umowy w możliwie wcześniejszym terminie. To pozwala pracownikom na skuteczniejsze zarządzanie swoim stresem oraz umożliwia planowanie przyszłości, co przekłada się na lepsze samopoczucie psychiczne oraz efektywność zawodową.
W praktyce termin informacji na temat przedłużenia lub zakończenia umowy o pracę na okres próbny może różnić się w zależności od specyfiki danej firmy i branży, ale zawsze powinien być zgodny z zasadami fair play i etycznego zarządzania personelem.