Asertywność w opiece w Niemczech – przykłady oraz zwroty w języku niemieckim

Nauka języka niemieckiego

Asertywność w opiece nad osobami starszymi w Niemczech jest niezwykle ważna. Pojęcia "opieka całodobowa", czy też opieka 24h, niosą ze sobą ogromne ryzyko. Seniorzy mogą być przekonani, że opiekunka faktycznie jest zobowiązana do pracy przez dwadzieścia cztery godziny na dobę. Zakres obowiązków opiekunki jest bardzo szeroki. Aby zmieścić się w czterdziestu godzinach pracy tygodniowo, należy być dobrze zorganizowanym oraz umiejętnie określać priorytety. Trzeba być także asertywnym!

Asertywność – jak ważny jest obustronny szacunek

O tym, co to jest asertywność, dlaczego tak trudno być asertywnym w opiece nad osobami starszymi w Niemczech oraz jaką rolę odgrywa agencja pracy za granicą w związku z byciem asertywną opiekunką, przeczytamy tutaj. 

Pamiętajmy, że gdy wypowiadamy się na dany temat, powinniśmy szanować zdanie drugiej osoby. Podobnie wygląda sytuacja, gdy walczymy o swoje prawa – powinniśmy jednocześnie szanować prawa innych. Bycie asertywnym to dbanie o własne interesy bez wprowadzania niezdrowej atmosfery. 

Wzajemny szacunek powinien stać na pierwszym miejscu. Opiekunka powinna szanować seniora. Z kolei senior powinien szanować opiekunkę. Należy wziąć przy tym pod uwagę naszą historię, sytuację gospodarczą, pochodzenie oraz fakt, że mamy do czynienia ze starszą oraz chorą osobą.

Senior potrzebuje więcej czasu, aby poukładać sobie pewne sprawy w głowie oraz zmienić tok myślenia. Dodatkowo bariera językowa przyczynia się do tego, że niemieckiemu seniorowi trudno jest nam zaufać. Sprawdza się tutaj powiedzenie, że na zaufanie należy zasłużyć. Często seniorowi znacznie łatwiej jest zaufać osobie znającej język niemiecki. 

Jak być asertywnym

Asertywność nie polega na bombardowaniu otoczenia poprzez kategoryczne sprzeciwianie się wykonywania jednej czynności za drugą. Osoba asertywna przedstawia swoje racje w sposób dyplomatyczny i rzeczowy. 

Ponieważ mamy do czynienia z osobami starszymi, które wielu czynności nie mogą wykonać sami, należy okazać im odrobinę empatii. Odmawiając wykonania danej czynności warto zaznaczyć, że rozumiemy, że sprawa ta ciąży seniorowi i jesteśmy gotowi (w miarę naszych możliwości – zgodnie z zakresem naszych obowiązków) pomóc mu w uporaniu się z danym problemem. 

Asertywna opiekunka – przykłady z życia wzięty

Praca w opiece – jak odmówić wykonania danej czynności

Odmawiając wykonania danej czynności należy w jasny sposób udzielić informacji, dlaczego tego nie zrobimy. W pracy w opiece najczęstszym powodem jest fakt, że dana czynność nie należy do obowiązków opiekunki.

Es gehört nicht zur meinen Aufgaben/ Pflichten (czyt. es gehyrt niht cur majnen aufgaben/ flihten) – to nie należy do moich zadań/ obowiązków

Może się zdarzyć, że dana czynność należy do naszych obowiązków, ale w danej chwili nie mamy na to czasu/ ochoty/ siły/ czujemy się źle.

Ich mache es später (czyt. iś mahe es spejter) – zrobię to później

Im Moment (czyt. im moment) – w tym momencie:

• habe ich keine Zeit (czyt. habe iś kajne cajt) – nie mam czasu;
• habe ich kein Lust (czyt.habe iś kajne lust) – nie mam ochoty;
• habe ich keine Kraft (czyt. habe iś kajne kraft) – nie mam siły;
• fühle mich schlecht (czyt. fule mih szleht) – czuję się źle;

Pamiętajmy o tym, że podejmując się współpracy z agencją pracy mamy swobodę w samodzielnym organizowaniu sobie pracy. Warto więc grzecznie zaznaczyć, że wiemy, co mamy do zrobienia i bylibyśmy wdzięczni, gdybyśmy mogli sami zadecydować, kiedy, co zrobimy. 

Ich weiss es, dass ich es noch machen muss. Ich möchte es aber später machen (czyt. iś wajs es, das iś es noh mahen mus, iś mychte es aber spejter mahen) – wiem, że muszę to zrobić, ale chciałabym to zrobić później

Ich wäre Ihnen dankbar, wenn ich alleine entscheiden könnte, was und wann ich mache (czyt. iś wejre inen dankbar, wen iś alajne entszajden kynte, was und wan iś mahe) – byłabym panu/ pani wdzięczna, gdybym sama mogła decydować o tym, co i kiedy robię

Jeśli senior nadal się wtrąca, możemy powiedzieć:

Ich möchte Sie darauf hinweisen, dass Sie keinen Weisungsrecht haben (czyt. iś myhte zi darauf hinwajzen, das zi kajnen wajzungsreht haben) – chciałabym pana/ panią uświadomić, że nie może mi pan/ pani wydawać poleceń

Używając tego zwrotu należy uważać na ton. Zdanie to jest już na tyle mocne, że zbyt ostry ton może wywołać oburzenie. 

Odmawiając należy jednocześnie wyrazić zainteresowanie tematem oraz zaproponować inne rozwiązanie.

 

ASERTYWNA POSTAWA – PRZYKŁAD Z ŻYCIA WZIĘTY

Czy mycie okien należy do obowiązków opiekunki

Jako przykład posłuży nam mycie okien. W większości przypadków mycie okien nie należy do obowiązków opiekunki. Można jednak spotkać agencje pracy dla opiekunów osób starszych w Niemczech, które w swoich umowach czynność tą wpisują w zakres obowiązków. Dlatego warto uważnie czytać umowy. 

Jeśli opiekunka osób starszych ma w umowie zapisane mycie okien, może ona spotkać się z tym, że na szteli faktycznie będzie się od niej wymagało mycia okien. Aczkolwiek wielokrotnie niemieckie rodziny bywają rozsądniejsze od polskich agencji pracy za granicą (nie tylko w sprawie mycia okien). 

Jak odmówić mycia okien

Metoda I

Stanowcza odmowa wykonania polecenia

ODMOWA WYKONANIA POLECENIA

Jeśli senior wydaje nam bezpośrednio polecenie, nie pozostaje nam nic innego, jak oznajmić mu, że nie należy to do naszych obowiązków. Czyli np.:

Es tut mir Leid aber Fensterputzen gehört nicht zur meinen Aufgaben (czyt. es tut mir lajd aber fensterpucen gehyrt niht cur majnen aufgaben) – Przykro mi, ale mycie okien nie należy do moich obowiązków

ZAINTERESOWANIE TEMATEM ORAZ OKAZANIE ZROZUMIENIA

Jednocześnie należy okazać zainteresowanie. Warto więc zapytać, kto wcześniej mył okna u seniora, jak często to robił oraz czy senior ma kontakt do tej osoby itd.

ZAOFEROWANIE POMOCY ORAZ ZAPROPONOWANIE ROZWIĄZANIA

Następnie należy zaoferować seniorowi pomoc w uzgodnieniu terminu z ekipą myjącą okna lub skontaktować się z rodziną seniora, aby poprosić ich o zorganizowanie kogoś do mycia okien. 

Metoda II

"Udawanie Greka"

Jeśli senior wspomina, że wypadałoby umyć okna, ponieważ są one brudne, ale nie wskazuje, kto miałby to zrobić, najlepiej zachować się w taki sposób, aby senior odczuł, że nawet nie przyszło nam do głowy, że miał on na myśli nas. Jeśli okna faktycznie są brudne, możemy przytaknąć, że najwyższy czas je umyć. 

Następnie podobnie, jak w sytuacji opisanej wyżej, pytamy o to, kto myje okna u seniora oraz czy chce się on z tą osobą skontaktować. Jeśli usłyszymy, że nie ma nikogo takiego (z różnych przyczyn), należy stwierdzić, że musi on poszukać kogoś nowego do tej czynności, skoro stary Fensterputzer (czyt. fensterpucer – osoba myjąca okna) nie pracuje już u niego. 

W sytuacjach, w których wymaga się od nas wykonywania czynności, która nie należy do naszych obowiązków, najlepiej zachować się tak, jakby nigdy nam się jeszcze nie zdarzyło, że ktoś od nas tego wymagał – chociaż dobrze wiemy, że ma to miejsce nie pierwszy oraz z pewnością nie ostatni raz. Postawa taka budzi w seniorze szacunek. Może on nawet poczuć się zawstydzony, że wpadł na pomysł, aby wymagać tego od opiekunki. Metoda ta działa znacznie lepiej niż nerwowe "Ja tego nie robię" (w domyśle "pocałuj mnie w cztery litery") i "rzucanie się, jak ryba wyrzucona z wody". 

Analogicznie zachowujemy się w innych sytuacjach, gdy wymaga się od nas wykonania czynności tj.:

• sprzątanie nieużywanych pomieszczeń;
• prace ogrodowe;
• odśnieżanie posesji;
• szorowanie kafelek na tarasie;
• wyrywanie trawy spomiędzy płytek przed domem;
• obcinanie paznokci;
• wykonywanie usług medycznych;

oraz wielu innych czynności, które wpadną seniorowi lub jego rodzinie do głowy.

Metoda III

Odsunięcie wykonania danej czynności w czasie

Niektórzy seniorzy lubią dręczyć siebie oraz otoczenie zadaniami, które są do zrobienia. Sami najczęściej nie mogą ich wykonać. Oczekują więc, że osoby z najbliższego otoczenia (a więc m.in. opiekunka osób starszych) rzucą się w wir pracy, aby uporać się z zadaniem. Potem będzie kolejne i kolejne... 

Jeśli mamy do czynienia z takim seniorem, najlepszym rozwiązaniem jest przytaknięcie, że faktycznie coś należy zrobić i powrócenie do swoich zajęć. Sytuacje takie będą powtarzały się wielokrotnie w ciągu dnia. Najczęściej wystarczają krótkie stwierdzenia (wypowiadane spokojnym tonem):

• ich mache es späteer (iś mahe es spejter) – zrobię to później;
• ich weiss nicht, wer es machen soll (czyt. iś wajs niht, wer es mahen zol) – nie wiem, kto ma to zrobić;
• keine Ahnung (kajne anung) – nie mam pojęcia;
• ich weiss nicht, wer dafür zuständig ist (czyt. iś wajs es niht, wer dafyr cusztendih ist) – nie wiem, kto za to odpowiada;
• ich kann Ihnen nicht helfen (czyt. iś kan inen niht helfen) – nie mogę panu/ pani pomóc;
• ich bin dafür nicht zuständig (czyt. iś bin dafyr niht cusztendih) – nie odpowiadam za to.

Asertywność po niemiecku i inne ważne zwroty

Asertywność po niemiecku to:

• die Assertivität (czyt. asertiwitet);
• die Selbstbehauptung (czyt. zelbstbehauptung);
• das Durchsetzungsvermögen (czyt. Durhzecungsfermugen);
• die Durchsetzungsfähigkeit (czyt. durhzecungsfehihkajt).

Asertywność – pozostałe zwroty po niemiecku

Es gehört nicht zur meinen Aufgaben/ Pflichten (czyt. es gehyrt niht cur majnen aufgaben/ flihten) – to nie należy do moich zadań/obowiązków)

Es betrifft mich nicht (czyt. es betrift mih niht) – to mnie nie dotyczy

Entschuldingung aber ich werde es nicht machen (czyt. entszuldigung aber iś werde es niht mahen) – przepraszam ale nie zrobię tego

Ich bin einer anderen Meinung (czyt. iś bin ajner anderen majnung) – mam inne zdanie na ten temat

Sie irren sich (czyt. zi iren zih) – pan/ pani myli się 

Würden Sie bitte damit aufhören (czyt. wyrden zi damit aufhyren) – czy mógłby pan/ pani przestać

Das ist momentan nicht möglich (czyt. das ist momentan niht muglih) – to jest obecnie niemożliwe

Danke, aber... – dziękuję ale...

Entschuldigung aber... – przepraszam ale...

Es tut mir Leid aber... – przykro mi ale...

Ich mache es nicht, weil... – nie zrobię tego ponieważ...

Es ist für mich wichtig Freizeit zu haben (czyt. es ist fyr mih wihtig frajcajt cu haben) – czas wolny jest dla mnie ważny

Ich habe in meinem Vertrag 40 Arbeitsstunden pro Woche (czyt. iś habe in majnem fertrag fircih arbajtssztunden pro wohe) – w mojej umowie mam 40 godzin pracy w tygodniu

Ich möchte jetzt darauf nicht antworten. Ich brauche Zeit zum Nachdenken (iś myhte darauf ject niht antworten iś brauhe cajt cum nahdenken) - nie chcę teraz odpowiadać na to pytanie. Potrzebuję czas do namysłu

Ich habe mich entschieden zuhause zu bleiben (czyt. iś habe mih entsziden cu hauze cu blajben)– zdecydowałam się zostać w domu

Ich darf keinen Alkohol trinken/ ich möchte keinen Alkohol trinken (czyt. iś darf kajnen alkohol trinken / iś myhte kajnen alkohol trinken) – nie mogę/ nie chcę pić alkoholu